AKP iktidarı, milyonlarca yurttaşı yoksulluğa sürükleyen politikaları ile toplumsal yaşamın tümü ilgilendiren alanlarda büyük tahribata yol açtı. Eğitim, sağlık ve adalet alanları, Türkiye’de en çok şikayet edilen alanlar oldu. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün iktidarın başarısızlığını ortaya koyan verilerine göre de Türkiye, eğitim sisteminden duyulan yüzde 21’lik memnuniyet oranı ile 45 ülke arasında son sıradayken yargı ve sağlık alanlarında da ortalamanın altında kaldı.
Birgün'den Mustafa Bildircin'in haberine göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın kamunun harcamalarına yönelik verileri ise kritik icracı bakanlıklardan MEB, Sağlık ve Adalet bakanlıklarının bütçelerinin yetersizliğini gözler önüne serdi. Her üç bakanlığın da temmuz ayında yapılan eklemelere karşın yıllık bütçelerini henüz 2023 bitmeden tükettiği belirlendi.
EĞİTİM BÜTÇESİ ERKEN TÜKENDİ
Milli Eğitim Bakanlığı, 2023 yılı için 461 milyar 649 milyon TL bütçe aldı. MEB’in bütçesi, temmuz ayında TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen ek bütçe ile 481 milyar 761 milyon TL’ye çıkarıldı. Ancak MEB, ek bütçe ile 481,7 milyar TL’ye çıkarılan bütçesini yılın ocak-kasım döneminde tüketti. MEB’in ocak-kasım dönemini kapsayan 11 ayda toplam 524 milyar 418 milyon TL’lik harcama yaptığı hesaplandı.
SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN KASASI DA BOŞALDI
Benzer bir tablo Sağlık Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı’nda da yaşandı. 2023’e 311 milyar 333 milyon TL bütçe ile başlayan, temmuz ayında ise bütçesi 328 milyar 978 milyon TL’ye yükseltilen Sağlık Bakanlığı, yıl henüz tamamlanmadan ödenek üstü harcamaya imza attı. Bakanlığın ocak-kasım dönemindeki toplam harcaması, 356 milyar 755 milyon TL olarak kaydedildi.
ADALET BÜTÇESİ ÇOK HIZLI ERİDİ
Adalet Bakanlığı ise 2023’e 83 milyar 236 milyon TL’lik bütçe ile başladı. Bakanlığın 2023 yılı bütçesine temmuz ayında 1,5 milyar TL’lik ekleme yapıldı. Adalet Bakanlığı’nın bütçesi ekleme ile 84 milyar 769 milyon TL’ye yükseltildi. Ancak Adalet Bakanlığı bütçesi, kasım sonu itibarıyla kayıtlara, 6 milyar TL’lik ödenek üstü harcama ile birlikte 91 milyar 330 milyon TL olarak geçti.
MEB, Sağlık ve Adalet bakanlıklarının ödenek üstü harcamaları şöyle sıralandı:
• MEB: 42 milyar 656 milyon TL
• Sağlık Bakanlığı: 27 milyar 777 milyon TL
• Adalet Bakanlığı: 6 milyar 561 milyon TL
BAŞARISIZLIĞIN BELGESİ
OECD’nin raporları, iktidarın en temel alanlardaki başarısızlığını ortaya koyuyor. OECD ülkelerinde eğitimde yüzde 67, sağlıkta yüzde 68 ve adalet sisteminde 56 olan ortalama memnuniyet oranı, Türkiye’de şöyle gerçekleşiyor:
Eğitim: %21
Sağlık: %58
Adalet: %33
9356,04%-1,26
38,77% 0,04
44,08% 0,52
4201,78% 1,92
6731,05% 1,32
