Türkiye Belediyeler Birliği'nden belediye borçlarıyla ilgili 24 maddelik çözüm önerisi

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun başkanlığını yaptığı Türkiye Belediyeler Birliği (TBB), iktidarın belediyelerden borç tahsiline ve haciz işlemlerine başlaması üzerine harekete geçti. TBB Başkanı Ekrem İmamoğlu adına TBB Genel Sekreteri Suat Yıldız’ın imzasıyla ilgili bakanlıklara gönderilen resmi yazıda, alacaklı kuramların tahsilatını hızlandıracak, yerel hizmetlerin aksatılmadan yerini getirilmesini sağlayacak 24 maddelik bir öneri paketi sunuldu. Öneriler arasında; takipler ve haciz girişimlerinin durdurulması, yeni bir yapılandırma kanunu çıkarılması, borçlarını düzenli ödeyen belediye/şirketlerin teşviki amacıyla kamuya olan borçlarından en az yüzde 10 indirim yapılması, genel aydınlatma giderlerinin belediyelerden alınması, emlak vergileri ve imar para cezalarının yeniden gözden geçirilmesi, sığınmacı barındıran belediyelerin mali yükünün karşılanması konularında yapılacak her türlü çalışmaya TBB’nin katılımının sağlanması yer aldı.

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen hafta yaptığı bir açıklamada belediyelerin SGK borçlarının tahsiline başlanacağını açıklamasının ardından bazı belediyelere ihbarnameler gitmeye başlamıştı. Başkanlığını İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun yaptığı TBB de, belediyelerin kamuya olan borçları ve bu borçların takibine ilişkin alınan yeni politik kararlara karşı harekete geçti. TBB, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu'nun bazı belediyelere ihbarnameler göndermesi üzerine hızlandırılan çalışmalarda 24 maddelik çözüm önerisi hazırladı. 

“İlgili yasal güvence hatırlatıldı”

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’na iletilen resmi yazıda, belediye ve bağlı kuruluşlarının kamu borçlarının ne şekilde ödeneceğinin düzenlemiş olduğu anımsatıldı.  “5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun’un 7'nci maddesinin 2'nci fıkrasında, 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen borçlar ile sosyal güvenlik kuruluşlarına olan borçların alacaklı idarelerin talebi üzerine ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı veya İller Bankasınca kesilerek ödeneceği hükmedilmiştir” denildi.

“Belediye tarafından tahsis edilen vergi, resim ve harç gelirleri haczedilemez”

TBB Başkanı Ekrem İmamoğlu adına TBB Genel Sekreteri Suat Yıldız’ın imzasıyla ilgili bakanlıklara gönderilen resmi yazıda, 5393 sayılı belediye kanunun 15’inci maddesinin son fıkrasında yer alan  “Belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı bağışlar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan malları ile belediye tarafından tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri haczedilemez ” hükmü de anımsatıldı. İlgili hükümde amaçlandığı gibi siyasi tercihlere göre kesinti yapılmasını engelleyecek, mahalli hizmetlerin kesintisiz olarak sunulmasını sağlayacak, asgari bir gelirin güvence altına alınmasına kesin olarak imkan verecek ve belediyelere ödeme kolaylığı getirecek yeni bir düzenlemeye ihtiyaç olduğu vurgulandı.

"Ekonominin bozulan dengesi, belediye gelirlerinde güncelliğin sağlanmamış olması, sığınmacı yükü”

Bütün işverenler gibi, belediye, bağlı kuruluş ve şirketlerin de vergi ve sigorta prim borçlarını ödemelerinin mevzuatın gereği olduğu anımsatılarak “Ekonominin bozulan dengesi, belediye gelirlerinde güncelliğin sağlanamamış olması ve sığınmacı yükü, geçmiş dönemden sarkan belediye borçları, dış borçlanma izinlerinin reddedilmesi, bankalardan teminat mektubu alınamaması, belediyelere yardım ödeneğinin kapsayıcı şekilde kullanılmaması gibi sebeplerle belediyelerin bütçe dengesinde sapmalar meydana geldiği, kamu borçlarının zamanında veya tam olarak ödenemediği de bir gerçekliktir” ifadelerine yer verildi.

“Yerel hizmetlerin yerine getirilmesini engeller”

TBB, belediyeleri ve şirketlerini haciz baskısına almanın yerel yönetimlerle merkezi idare arasındaki ilişkinin sağlıklı ilerlemesine katkı sağlamayacağı, belediyelere kanunlarla verilen yerel hizmetlerin yerine getirilmesini engelleyeceğini de vurguladı ve “Birliğimizin girişimleri ve ilgili kurumların olumlu yaklaşımı ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un Geçici 8 ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Hakkında Kanun’un Geçici 41’inci maddesindeki sürelerin uzatılmasının belediye/şirketlerine ödeme kolaylığı getirdiği bilinmektedir. Yapılacak benzer yeni bir düzenlemeyle hem alacaklı kurumların tahsilatı hızlanacak hem de yerel hizmetlerin aksatılmadan yerine getirilmesi sağlanacaktır” ifadelerine yer verdi.

TBB’nin 24 maddelik önerisi

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’na gönderilen yazıda, alacaklı kuramların tahsilatını hızlandıracak, yerel hizmetlerin aksatılmadan yerini getirilmesini sağlayacak 24 maddelik öneri paketinde tüm belediyeler adına şu istekler sıralandı: 

-Öncelikle belediyelerin hizmet üretmelerine, takipler ve hacizlerin engel olmasının önlenmesi için bu yoldaki girişimlerin durdurulması,

-Yeni bir yapılandırma kanunu çıkarılarak uzlaşma kültürü içinde borçların ödenmesine imkan sağlanması,

-Borçlarını düzenli ödeyen belediye/şirketlerin teşviki amacıyla kamuya olan borçlarından en az yüzde 10 indirim yapılması,

-Belediye paylarından yapılan borç kesintilerinin durdurulduğu dönemlerde kamuya olan borçlara faiz işletilmesinin durdurulması,

-5779 sayılı Kanun’daki dağıtım kriterlerinin artırılması, 

-Belediye meclislerine kanuni sınırlar dahilinde vergi ve harç tarifesi belirleme yetkisi verilmesi, 

-Belediyelere ait vergi ve harç tarifelerinin alt üst sınırlarının yeniden belirlenmesi, 

-2464 sayılı Kanun’un Geçici 7’nci maddesinin Yeniden Değerleme Oranını (YDO) içerecek şekilde yeniden ele alınması,

-2464 sayılı Kanun’un güncel gelirleri içerecek şekilde yeniden ele alınması, 

-Emlak Vergisi düzenlemesinin gözden geçirilmesi, 

-Genel aydınlatma giderlerinin belediyelerden alınması, 

-Kültür ve Tabiat Varlıkları Katkı Payının belediyelere bırakılması, 

-Motorlu Taşıtlar Vergisi üzerinden yol ve trafik katkı payı alınması, toplu taşımada vergi indirimi yapılması, ücretsiz/indirimli taşımalarda belediye ve şirketlerinin mali kayıplarının telafi edilmesi, 

-Konaklama Vergisinin belediyelerin geliri şeklinde düzenlenmesi, 

-Müze Giriş Ücretleri Payına ‘ören yerlerinin’ dahil edilmesi,

-Yatırım hizmetlerinden alınan KDV’nin belediye borçlarına mahsup edilmesi, 

-Belediyelerin okul, yurt ve sağlık tesisi yapımı giderlerinin yarısının belediye borçlarına mahsup edilmesi,

-Belediyelerin dava harçlarından muaf tutulması, 

-Karayolu geçişleri ile orman alanlarındaki belediye hizmetlerinden ücret alınmaması,

-Su ve atık su tesislerinde tüketilen elektrik tarifesinin sanayi tarifesinin yarısını içerecek şekilde oluşturulması, belediyelerin elektrik giderlerinden KDV alınmaması, 

-Kalkınma Ajans Paylarının kaldırılması, 

-SUKİ gelirlerinden kesilen çevre katkı payının kaldırılması, 

-İmar para cezalarının yeniden ele alınması, 

-Sığınmacı barındıran belediyelerin mali yükünün karşılanması konularında yapılacak her türlü çalışmaya Birliğimizin katılımının sağlanması.