Veriler dünyanın neden termik santralları terk ettiğini bir kez daha açığa çıkarıyor. Verilere göre Türkiye’de termik santrallar tarafından 8.6 milyar metreküp su çekildi. Üstelik çekilen bu suyun yüzde 98,4’ünün denizden. Termik santrallar tarafından 2016 yılında deşarj edilen 8.5 milyar metreküp atık suyun yüzde 98.9’unu soğutma suyu oluşturdu ve toplam atık suyun yüzde 99.7’si denize deşarj edildi.
TÜİK verilerine göre, 2016 yılında termik santrallarda 12 bin tonu tehlikeli olmak üzere toplam 19.5 milyon ton atık oluştu. Toplam atığın yüzde 87.8’ini kül ve cüruf atıkları oluştururken yüzde 12.2’sini atık su arıtım çamurları, kimyasal atıklar, kâğıt, plastik, metalik atıklar ile evsel ve benzeri atıklar oluşturdu. Toplam atığın yüzde 83.3’ü kül dağı, kül barajı veya düzenli depolama tesislerinde bertaraf edilirken, yüzde 16.7’si ise atık bertaraf/geri kazanım tesislerine ve maden/taşocaklarına gönderildi.
Veriler tehlikeyi gözler önüne sermesine karşın Türkiye’de hâlâ 60 termik santral tesisi projelendirilmiş ya da duyurusu yapılmış durumda. Projeler Adana, İskenderun Körfezi çevresi, Çanakkale, İzmir, Zonguldak- Bartın, Konya Kapalı Havzası, Kütahya-Seyitömer, Trakya’da yoğunlaşıyor. Bunlardan bazıları şöyle:
ÇANAKKALE: Kentin cennet koyları da termik santrallarla yok olma tehlikesi altında. Çanakkale’de Çan ve Biga’da 3 aktif ve 13 proje aşamasında termik santral yer alıyor. Planlanan 13 termik santralın 2’si ise inşaat halinde, 11’i de proje aşamasında. Çanakkale’de termik santrallar Lapseki, Biga, Çan, Ezine ve Yenice’de planlanıyor. Çanakkale’de Türkiye’nin oksijen deposu Kaz Dağları’nın yanı başındaki Yenice’ye planlanan Çırpılar Termik Santralı projesi halkın mücadelesiyle üç kez rafa kaldırılmıştı. Şimdi 4. kez gündemde. Agonya Ovası’nın Amerika ve Avrupa’ya ihraç ürünü olan Yenice kapya biberi, hayvan besi yemi olan mısır, bölgede önemli bir gelir ve geçim kaynağı. TEMA’nın hazırladığı rapor da, Çanakkale’de işletmede olan ve işletmeye geçecek kömürlü santralların, ciddi boyutlarda hava kirliliğine neden olacağını ortaya koyuyor.
ZONGULDAK: Ciddi tahribata uğrayan Zonguldak’a da Ereğli-Amasra arasındaki sahil şeridine 13 termik santral daha planlanıyor. Zonguldak zaten 4 termik santralın yarattığı kirlilik nedeniyle can çekişiyor. Santrallar Ereğli, Kandilli, Çatalağzı, Muslu, Saltukova, Sazköy, Amasra Mugada’da yer alıyor. Kent şimdi de Ömerağzı, sahilini yitirmek üzere. Bölgeye yeni termik santral planı gündemde. Santralların tümünün kurulu olduğu Çatalağzı halkı da kanserle mücadele ediyor. Diğerleri ise proje aşamasında.
YATAĞAN: Bölgeye yapılması planlanan yeni bir termik santral projesi nedeniyle on binlerce zeytin ağacının ve birinci sınıf tarım topraklarını yok edecek. Turgut Kırık köyü yakınında 45 hektarlık alanda kurulacak termik Santralın ömrü 30 yıl olacak. 2019 yılında faaliyete geçmesi planlanan santralın ısıl gücü 389.6 MW, kurulu gücü ise 160 MW. Santral saatte 142 ton linyit kömürü, 6.5 ton kireçtaşı yakacak, dakikada 1200 litre de su tüketecek. Bu su arazide açılacak kuyulardan karşılanacak. Santraldan çıkan küllerin depolanması için de 36 hektar büyüklüğünde bir kül depolama alanı kurulacak. Santral alanı orman alanı ve tarımsal nitelikli alan olarak işlenmiş planlarda yer alıyor.
HATAY: İskenderun’a bağlı Sarıseki’de aktif konumda 2 termik santral planlanıyor.
VE DİĞERLERİ: Eskişehir Alpu, Konya Karapınar, Karaman Ayrancı ve Afyon Dinar da birden fazla santralın projelendirildiği yerler.
