EKONOMİSTLER YANITLADI: DOLARIN DÜŞMESİ TÜRK EKONOMİSİ İÇİN NE ANLAMA GELİYOR?

Ekonomistler, dolar/TL kurunda yaşanan düşüşü değerlendirdi. Uzmanlar, "Dolar neden düşüyor? Dolardaki düşüş ithal ürünlerin fiyatlarına nasıl ve ne zaman yansır?" gibi soruları yanıtladı.

EKONOMİ 13.02.2021 14:11:42 0
EKONOMİSTLER YANITLADI: DOLARIN DÜŞMESİ TÜRK EKONOMİSİ İÇİN NE ANLAMA GELİYOR?

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile birlikte dolar, küresel piyasalarda düşme eğilimine girerek 2018 seviyelerine geriledi. Düşüş eğilimi dolar/TL kuruna da yansıyor.
Dolar kasım ayında 8.58 ile zirve yapmıştı. Dün (12 Şubat 2021) ise 7.02'den işlem görmekteydi. Söz konusu seviye ağustos seviyesine geri dönüş anlamına geliyor. Öte yandan döviz mevduatlarında da keskin bir gerileme mevcut. TCMB verilerine göre 5 Şubat itibarıyla yurt içi döviz mevduatları da 2.1 milyar dolar azaldı.
Ekonomistler dolar/TL kurundaki gerilemenin nedenlerinin başında Merkez Bankası'nın sıkı para politikasındaki ısrarı olduğunu belirtirken yabancı yatırımcıların TL almaya başladığının altını çiziyor.  
Hürriyet gazetesinden Gaye Kobal'ın haberine göre Finansal Danışmanlık Kurucu Ortağı Murat Özsoy, Gedik Portföy Fon Yönetim Müdürü Eral Karayazıcı ve İntegral Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Seda Yalçınkaya Özer, dolardaki düşüşü değerlendirdi.
DOLAR NEDEN DÜŞÜYOR?
Seda Yalçınkaya Özer: Kasım ayından bu yana değişen ekonomi politikaları TL’nin dolar karşısında değer kazanmasını destekledi. Türk lirasındaki değer kaybının başrol oyuncusu olan enflasyona yönelik Merkez Bankası’nın faiz artırma eğilimine girmesi ve bu konudaki kararlı duruşu ana etken oldu. Bununla birlikte BDDK ve diğer ekonomi otoriteleri tarafından atılan normalleşme adımları bu süreci destekledi.
Küresel piyasalarda zayıf dolar temasının sürmesi Türk lirasını destekleyen unsurlardan biri oldu. Ayrıca kurun düşüşünde yabancı sıcak paranın geri gelmesi ve risk primimizin tekrar (CDS) 300 puanın altına gerilemesinin de ciddi etkilerinden bahsetmek mümkün. Yurt içinde vatandaşın dövize olan inatçı talebinin kırılması dolardaki yükseliş eğilimini sınırlıyor.
Murat Özsoy: Doların düşüşünün sebeplerini şöyle sıralayabiliriz: 
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın sıkı para politikasına devam edeceğine dair net ve kararlı duruş sergilemesi. Kısa vadede faiz oranlarını düşürmenin, gündemlerinde olmadığını net olarak ifade etmesi. Enflasyon artış riski gündeme gelirse TCMB’nin buna karşı faiz artırımına gideceğini net ifade etmesi.
Türkiye CDS (Credit Default Swap yani kredi temerrüt takası) primlerinin gerilemesi.
Reform paketi hazırlıklarının tamamlanma aşamasına geldiğine dair verilen mesajlar.
Eral Karayazıcı: Kasım ortasından bugüne gördüğümüz güçlü gerileme yabancı yatırımcıların dolar satıp TL almasından kaynaklanıyor. 2020 ikinci çeyreğinden bugüne küresel fonlar gelişen ülkelere yatırım yapıyorlar.
Türkiye bu rüzgardan kasım ayına kadar mahrum kalmıştı. Ancak enflasyonu düşürmeye yönelik kararlılık aşırı iskontolu Türk lirasına yabancı yatırımcıların güçlü talebini sağladı ve döviz kurları geriledi.
DOLARIN DÜŞMESİ TÜRK EKONOMİSİ İÇİN NE ANLAMA GELİYOR?
Murat Özsoy: Doların düşmesi genel anlamda TL’nin değer kazanıyor olması açısından olumlu bir gelişme olarak izlenebilir. Çünkü sanayide kullanılan ara malların çok büyük kısmı ithal ürünler olduğu için bu konudaki maliyetlerin düşmesi anlamına geliyor. Buradaki maliyet düşüşleri nihai mal fiyatlarına yansıyacağı için enflasyonun da düşmesi konusunda önemli tetikleyici bir unsur.
Bu sene TCMB’nin hedefi fiyat istikrarının sağlanarak enflasyonu tek haneye düşürmek olduğundan doların düşmesi Türk ekonomisinin bu hedefini destekliyor.
Eral Karayazıcı: Öncelikle dolar bazında düşünürsek kur aşağı gelince sattığımız ürün ve hizmeti görece daha yüksek fiyatla satıyor, ithal ettiklerimizi daha düşük fiyatla alıyoruz. Hızla artan döviz kurları enflasyonun en önemli besin kaynağı ve ekonomik büyümenin düşmanıdır.
Yüksek enflasyon aynı zamanda yabancı yatırımcı adına en büyük fobidir. Dört ay öncesine kadar bu kaygı Türk şirketlerinin ve kamunun dış borcu çevirirken görece daha yüksek dolar bazı faiz ödemesine neden oluyordu. Piyasa aktörlerinin CDS olarak izlediği borçlanma maliyetlerimiz geride kalan üç ayda yüzde 3 aşağı geldi. Bu cephede her bir puanlık düşüş veya yükseliş senede 4 milyar dolar farka neden olur ve yüksek seyretmesi işsizlik dahil birçok ekonomik parametreyi olumsuz etkiler. Dış finansman maliyetleri, bütçe açığı ve enflasyon üzerinde de baskı yaratır.    
Seda Yalçınkaya Özer: Son dönemde para politikasında artan faiz oranları Türkiye'nin büyümesini bir süre sekteye uğratabilir. Şu an politika faizimiz yüzde 17 seviyesinde ve Merkez Bankası enflasyonda kalıcı düşüş görmediği sürece sıkı para politikasının süreceğini ifade etti. Bu durum büyüme dinamiklerini kırabilir.
Kurun yükselmesiyle birlikte ihracatta rekabetçi kur etkisini daha fazla hissettiğimiz bir ortam oluştu. Ancak Türk lirasının değer kazanmasıyla birlikte bu rekabetçi ortam kaybolmuş görünüyor.
VATADANAŞ DOLAR MI SATIYOR, YABANCILAR TARAFINDAN TL'YE BİR İLGİ Mİ VAR?
Murat Özsoy: Dolar her ne kadar düşüş trendi içerisinde olsa da henüz vatandaş nezdinde bu mevcut seviyelerin kalıcı olacağına dair bir güven oluşmadı. Döviz mevduatları bu nedenle halen yüksek seviyelerde ancak TL tarafında verilen faiz oranlarının yıllık bazda dolar getirisi üzerinde olacağına dair beklenti içerisinde olan vatandaşlar dolar mevduatlarını bozup TL’ye geçişler yapıyorlar.
Yıl sonu dolar hedefi gerçekleşecek olursa bu hamle daha yüksek getirili olacak. Ancak eğer yıl sonu dolar kuru hedeften sapar ve TL mevduat getirileri üzerine çıkarsa dolarda kalanlar daha yüksek getiri elde edecek. Vatandaş şu anda bu konuda bir karar vermeye çalışıyor.
Eral Karayazıcı: Yabancıların döviz satışı geçen hafta dahil sürdü. Ancak döviz mevduatının gerilemesine neden olan faktör geçen hafta doların dünyada kaydettiği değer artışı.
Türk tasarruf sahiplerinin döviz tabanlı varlıkları içinde altın ve euro’nun da hatırı sayılır payı var. Bu varlıkların dolar bazı değeri aşağı gelince toplam döviz cinsi varlıklar da düşmüş göründü. Çünkü ölçüm ABD para birimi cinsinden yapılıyor. Henüz hane halkının güçlü bir çıkışı yok.
Seda Yalçınkaya Özer: En son TCMB verilerine göre yurt içi yerleşiklerden toplam 2,1 milyar dolar çıkış oldu. Ancak TCMB’nin verilerinde parite etkisinden arındırılmış döviz tevdiat hesapları 860 milyon dolar çıkışa işaret ediyor. Buna karşın geçmiş veriler dikkate alındığında vatandaşın dövize olan ilgisinde bir yumuşama olduğunu söylemek mümkün. Bununla birlikte önümüzdeki günlerde yabancı ilgisinin artarak devam etmesini bekliyoruz.
DOLARDAKİ DEĞER KAYBI SÜRER Mİ, TERS DOLARİZASYONDAN SÖZ EDİLEBİLİR Mİ?
Murat Özsoy:
ABD Merkez Bankası Başkanı'nın söylemlerinden anlıyoruz ki ABD ekonomisinin toparlanması zaman alacak. Bu nedenle de yılın tamamına dair yaptığımız analizlerde şu anda doların küresel olarak güçlü bir seyir içerisine girmesi zaman alacak. Yılın ikinci yarısından itibaren bu güçlü seyir başlayabilir.
TL ise küresel çapta değer kaybeden dolar karşısında diğer gelişmekte olan ülke para birimlerine göre çok daha iyi performans sergiledi. Ancak bu performans arkasında TCMB’nin güven veren kararlı iletişim politikası var. Eğer bu iletişim politikasının devamında ülkeye döviz girdisi sağlayacak ürün ve hizmet satışlarından artış gelmezse TL’nin bu performansı terse dönebilir.
Eral Karayazıcı: Bu hafta dolar ülkemizde dünyada yaşadığı değer kaybından daha az değer kaybı yaşadı. Bu bir dengelenme sinyali olabileceği gibi geçici bir ara parkur da olabilir. Önceki 2 ay dolar dünyada düşerken Türkiye’de daha hızlı düşüyor, dünyada yaşadığı ara pozitif akımlardan Türkiye’de yararlanamıyordu.
Açıkçası ben bir süre çift yönde ölçülü ara akımlara sahne yatay bir seyrin şansını daha yüksek buluyorum. Döviz kurlarında düşük oynaklık sürecek olursa yılın ikinci yarısından itibaren ters dolarizasyonun başlayabileceğini düşünüyorum. 
Seda Yalçınkaya Özer: Merkez Bankası'nın enflasyonla mücadele kapsamında faiz artırmaya devam etmesi doların 7 TL seviyesinin altını görmesini destekleyecektir. Dolar/TL kurunda yükselişlerin baskıyla karşılanacağı ortam devam ediyor. Kısa sürede atılan adımlarla ters dolarizasyondan bahsetmek güç. Kalıcı dönüşlerin olması için döviz mevduatlarının ciddi oranda azalması gerekmekte.
Ters dolarizasyon olması için enflasyon ve risk primlerinin kalıcı olarak düşmesi gerekir. Evet, risk primimizde belirgin bir düşüş var ancak kalıcı olması önemli.
MERKEZ BANKASI'NIN REZERV BİRİKİMİ SÖZ KONUSU SÜREÇTEN NASIL ETKİLENECEK
Murat Özsoy
: Merkez Bankası'nın döviz rezervlerindeki artışın şu anda ana kaynağı yabancıların TL tarafında yüksek faiz nedeniyle fon girişleri, diğer bir tabirle sıcak para girişi. Merkez Bankası bu durumun sıkılaştırıcı para politikası çerçevesinde devam edeceğine dair mesajını yenilediği için yabancı fon girişlerindeki bu trend devam edecek gibi görünüyor.
Eğer fon girişleri devam ederse rezervlerdeki güçlenme devam eder ancak bu sürdürülebilir bir politika değil. Turizm gibi ürün ihracatı gibi döviz kazandırıcı hizmetler ile cari açığın kapatılmaya çalışılması ana politika olmalı.
Eral Karayazıcı: Merkez Bankası çok akılcı bir politika ile rezerv arttırmaya başladı. Bunun tek yolu doğrudan alım yapması değil. Kur üzerinde etkili olmamayı teminen dolaylı yollar ile bunu gerçekleştiriyor ve acele etmeden zamana yayarak uygulamaya devam edecektir.
Seda Yalçınkaya Özer: Döviz rezervleri özellikle gelişmekte olan ülkelerde ülkeye duyulan güvenin artmasını destekler. Karşılaşılabilecek iç ve dış şokların yarattığı olumsuzlukların telafi edilmesinde rezerv birikimi önemlidir. Merkez Bankası’nın döviz biriktirmek amacıyla 7 TL seviyelerini değerlendirip değerlendirmeyeceğini izleyeceğiz. Merkez Bankası piyasaya alıcı olarak çıkarsa dolar tekrar artar. Bu nedenle bu yönteme başvurmak şu anda zor.
DOLARDAKİ DEĞER KAYBI İTHAL MALLARDA FİYATLARA YANSIYOR MU?
Murat Özsoy
: Dolardaki değer kaybı şu anda henüz mal fiyatlarına yansımadı. Bunun ana sebebi pandemi nedeniyle küresel çapta üretim hatlarının henüz tam olarak normale dönmemesinden ötürü hem hammadde tedariklerinde hem de üretim kapasitelerinde artış olmaması. Bunun en net örneği gıda fiyatlarında görülüyor. Türkiye’de de görülen bu durum hem ABD hem de Euro Bölgesi ülkelerinde söz konusu. Diğer yandan çelik, cam, plastik sektörlerinde de hammadde tedariğinde yaşanan sıkıntılar; nakliye imkanlarındaki daralmalar, navlun fiyatlarındaki artışlar doların değer kaybının mal fiyatlarına yansımasını engelliyor.
Eral Karayazıcı: Ürün bazında değişmekle birlikte henüz güçlü bir yansıma yok. Stoklar eski maliyet ile edinildiği için kurdaki düşüşün ithal ürün fiyatlarına yansıması 3-6 ay kadar gecikecektir.


Anahtar Kelimeler:
  • BIST 100

    8828,7%-0,62
  • DOLAR

    32,29% 0,54
  • EURO

    35,18% 0,22
  • GRAM ALTIN

    2229,96% 0,14
  • Ç. ALTIN

    3895,90% 0,00

İSKENDERUN'UN OTOGARI ŞİMDİDEN HAYIRLI OLSUN

NAZMİ CEYLAN BELEDİYE'NİN GAYESİ HİZMETTİR

ÖNTÜRK: HATAY’IMIZI VE VATANDAŞLARIMIZI KALKINDIRACAĞIZ

TİP, GÖKHAN ZAN’IN ADAYLIĞINI GERİ ÇEKTİ

CEYLAN’DAN ESNAF ZİYARETİ

RESMİ GAZETE'DE BİRİNCİ DERECEDEN DOĞAL SİT ALANI TESCİLİ....

İSTE ARTIK PAYAS’TA….

EKREM İMAMOĞLU'NUN MİTİNGİNDE KURAN-I KERİM'Lİ PROVOKASYON!

ÖZGÜR ÖZEL: “İSRAİL’İN TİCARETİNİ KİM AYAKTA TUTUYORSA FİLİSTİN’E İHANET EDİYORDUR”

ERDOĞAN: "RAMAZAN BAYRAMI İKRAMİYELERİNİ 2-5 NİSAN ARASINDA HESAPLARA YATIRACAĞIZ"

YASAKLAR 5 GÜN SONRA BAŞLIYOR!

"ÜÇ VARDİYA ÇALIŞIP HER HİZMETİ ZAMANINDA YAPACAĞIZ"

NAZMİ CEYLAN'DAN NEZAKET ZİYARETLERİ

CHP GENEL BAŞKANI ÖZGÜR ÖZEL: “SİZİN PARANIZLA SİZİN İRADENİZİ ÇALMAYA ÇALIŞIYORLAR”

SEZGİN TANRIKULU: "DİYARBAKIR'IN BÜTÜN MÜLKLERİ KAYYIM TARAFINDAN TALAN EDİLİYOR"

DÜZCELİ EMEKLİ VATANDAŞ: "BEN VERGİ VERİYORSAM TAYYİP'E HESAP SORMA HAKKIM VAR"

UCUZA ET ALMAK İÇİN KUYRUKTA BEKLEYEN VATANDAŞ: “EKONOMİDEN, TARIMDAN ANLAMAYAN İNSANLARI BAŞIMIZA GETİRİRSEK BU HALE GELİRİZ”

ERDOĞAN, ERZURUM'DA 3 İL İÇİN DESTEK İSTEDİ

MANSUR YAVAŞ: "RAKİBİM ŞU ANDA BELEDİYE BAŞKANI. SÖYLEDİKLERİNİN HİÇBİRİSİNİ ŞİMDİYE KADAR KENDİ BELEDİYESİNDE YAPMAMIŞ. DOLAYISIYLA DİYORUM Kİ; AYİNESİ İŞTİR KİŞİNİN LAFA BAKILMAZ"

KOCAELİ'DE GEMİ LİMANA ÇARPTI, VİNÇLER DEVRİLDİ: ÖLÜ, YARALI YOK

YÜKSELİŞ’İN AYKUT HOCASI TÜRKİYE’NİN EN PRESTİJLİ ARTI EĞİTİM DERGİSİ KAPAĞINDA

SEÇİMLERE SAYILI GÜNLER KALA PAYAS BELEDİYESİ GAYRİMENKUL SATIYOR

HATAY BÜYÜKŞEHİR MECLİSİ VOLKAN DEMİREL'E FAHRİ HEMŞEHRİLİK VERDİ

SAVAŞ, HÜKÜMET 22 YILDIR HATAY’DA OLMADIĞI GİBİ DEPREMDE DE YOKTU

BAKAN BAYRAKTAR HATAY’A HİZMET İÇİN SÖZ VERDİ

DÖNMEZ "TEPE MAHALLELERİMİZ HİZMETE DOYACAK"

NAZMİ CEYLAN'DAN EĞİTİMCİLERE ZİYARET

ŞİMŞEK; BEN KÖTÜ ADAM OLMAYA RAZIYIM, KABİNEDEKİLER DE ÖYLE GÖRÜYOR…

VANLI ESNAF: "AK PARTİ'YE O KADAR OY VERDİM AMA PİŞMANIM. EKMEĞE MUHTAÇ OLDUK"

AKARYAKIT ZAMLARINA TEPKİ GÖSTEREN KADİRLİLİ ESNAF: "ZAMLARDAN DOLAYI İŞ YAPAMIYORUZ"

Yükleniyor


ENAG: ŞUBAT AYINDA ENFLASYON YÜZDE 4.32 OLDU

MOTORİNE İNDİRİM

MERKEZ BANKASI FAİZ KARARINI AÇIKLADI

VERGİLER 1NİSANDAN SONRA ÇIĞIRINDAN ÇIKACAK!

MOTORİNE İNDİRİM

MERKEZ BANKASI DUYURDU: İŞTE DOLAR, FAİZ VE ENFLASYON TAHMİNİ

  • Salı 13.1 ° / 7.7 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Çarşamba 17.3 ° / 9.1 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 18.2 ° / 10.4 ° Orta kuvvetli yağmurlu

Süper Lig LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 30 26 1 3 48 81
2.Fenerbahçe 30 25 1 4 54 79
3.Trabzonspor 30 15 11 4 11 49
4.Beşiktaş 30 14 12 4 4 46
5.Kasımpaşa 30 12 11 7 -2 43
6.İstanbul Başakşehir 30 12 12 6 3 42
7.Rizespor 30 12 12 6 -11 42
8.Antalyaspor 30 10 9 11 2 41
9.Adana Demirspor 30 9 9 12 7 39
10.Alanyaspor 30 9 9 12 -4 39
11.Sivasspor 30 9 10 11 -7 38
12.Samsunspor 30 10 14 6 -6 36
13.Kayserispor 30 10 11 9 -7 36
14.Ankaragücü 30 7 11 12 -3 33
15.Hatayspor 30 7 11 12 -4 33
16.Konyaspor 30 7 11 12 -11 33
17.Gazişehir Gaziantep 30 8 15 7 -10 31
18.Fatih Karagümrük 30 7 14 9 -4 30
19.Pendikspor 30 7 15 8 -27 29
20.İstanbulspor 30 3 20 7 -33 13